De opkomst van AI, en in het bijzonder tools als ChatGPT, maakt veel los binnen de zorg. Ook in de voedingswereld is het onderwerp actueel. In Hart van Nederland gaf lector Harriët Jager-Wittenaar onlangs aan dat ChatGPT geen vervanging is voor persoonlijk dieetadvies. En dat is niet voor niets: hoewel AI interessante mogelijkheden biedt, kent het ook duidelijke risico’s en beperkingen.

Het klopt dat ChatGPT in korte tijd veel praktische informatie kan geven. Het kan recepten of dagmenu’s genereren, uitleg geven over voedingsstoffen, of een boodschappenlijstje opstellen op basis van bepaalde voorkeuren. Dat maakt het handig hulpmiddel, bijvoorbeeld voor gebruikers van AI die snel een basisidee willen creëren of cliënten op weg willen helpen met praktische tips.

Maar daarmee is het nog geen betrouwbare adviseur. Uit meerdere wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat de adviezen van ChatGPT vaak onvolledig of niet goed afgestemd zijn op persoonlijke situaties. In een studie over voedingsadviezen bij chronische aandoeningen zoals obesitas en nierziekten bleek dat AI de richtlijnen soms mist of verkeerd toepast. Zo gaf ChatGPT regelmatig een te lage energie-inname aan en overschreed het in bepaalde gevallen de eiwitrichtlijnen met wel 157% (You et al., 2025). Deze onnauwkeurigheden kunnen bij kwetsbare groepen leiden tot vermoeidheid, spierafbraak of verergering van klachten.

Een ander belangrijk punt is dat AI geen rekening houdt met medische geschiedenis, voorkeuren, culturele eetgewoonten of motivatie. ChatGPT kan bijvoorbeeld brood adviseren aan iemand met coeliakie, zuivel bij een koemelkallergie, of varkensvlees in een halal eetpatroon. Ook kan het recepten aanbevelen die gebruikmaken van bewerkte producten, zoals kant-en-klare kruidenmixen of sauzen die extreem veel zout bevatten, wat risico is voor mensen met nierfalen. Zulke fouten in voedingsadviezen kunnen dus ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid.

Bovendien blijft onduidelijk op welke bronnen het advies gebaseerd is. In complexe gevallen met meerdere aandoeningen gaven onderzoekers aan dat de adviezen zelfs tegenstrijdig kunnen zijn met de bestaande richtlijnen (Ponzu et al., 2024).

Daarom is begeleiding door een diëtist essentieel. Een diëtist stemt voedingsadvies niet alleen af op medische factoren, maar begeleidt ook gedragsverandering, biedt persoonlijke coaching en zorgt voor haalbare aanpassingen op maat. ChatGPT kan dat niet vervangen, maar kan wel dienen als ondersteunend middel.

AI kan het werk van de diëtist dus aanvullen, maar nooit overnemen. Juist de kracht van de diëtist zit in het persoonlijke contact, de afstemming op maat en de integratie van medische, psychologische en sociale factoren. Alleen zo ontstaat duurzaam en effectief voedingsadvies.

Literatuurlijst:

Ponzo, V., Goitre, I., Favaro, E., Merlo, F. D., Mancino, M. V., Riso, S., & Bo, S. (2024). Is ChatGPT an Effective Tool for Providing Dietary Advice? Nutrients, 16(4), 469. https://doi.org/10.3390/nu16040469

You, Q., Li, X., Shi, L., Rao, Z., & Hu, W. (2025). Still a long way to go: The potential of ChatGPT in

personalized dietary prescription, from a perspective of a clinical dietitian. Journal of Renal Nutrition, 35(4), 510–516. https://www.jrnjournal.org/article/S1051-2276(25)00026-3/abstract